Kalendarium życia ks. Jana Machy

2021-10-14

Dom rodzinny  (1914-1933)

18 I 1914
Urodził się w Chorzowie, jako syn Pawła i Anny z domu Cofałka; był ich najstarszym dzieckiem, miał trójkę rodzeństwa (siostry: Różę i Marię oraz brata Piotra); uczył się w szkole podstawowej w Chorzowie (1921-1924), a następnie w Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Królewskiej Hucie

1921-1924
nauka w szkole podstawowej w Chorzowie

1924-1933
nauka w Państwowym Gimnazjum Klasycznym w Królewskiej Hucie; w latach 1928-1933 był członkiem Klubu Sportowego „Azoty” Chorzów (wraz z drużyną szczypiornistów zdobywał puchary); był członkiem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży w Chorzowie

20 VI 1933
egzamin maturalny przed Państwową Komisją Egzaminacyjną powołaną przez Wydział Oświecenia Publicznego Urzędu Wojewódzkiego Śląskiego w Katowicach

Studia (1933-1939)

1933
zdał maturę i nieskutecznie ubiegał się o przyjęcie do Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie (zbyt duża liczba kandydatów)

1933-1934
studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego; należał do Pomocy Bratniej oraz tzw. Korporacji Silesia, zrzeszającej akademików, głównie Ślązaków

1934
ponownie złożył podanie do seminarium duchownego i został przyjęty

1934-1939
formacja w Śląskim Seminarium Duchownym i studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego

1 V 1938
święcenia diakonatu

15 VI 1939
Obrona magisterska z teologii na podstawie pracy „Monografia Starego Chorzowa parafii św. Marii Magdaleny”

Kapłaństwo (1939-1941)

25 VI 1939
święcenia kapłańskie z rąk biskupa Stanisława Adamskiego w kościele pw. Świętych Piotra i Pawła w Katowicach

27 VI 1939
msza św. prymicyjna w kościele św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym

1 VII – 31 VIII 1939
zastępstwo wakacyjne w rodzinnej parafii

od IX 1939
był wikariuszem w parafii św. Józefa w Rudzie, u boku ks. Jana Skrzypczyka

od jesieni 1939
zaangażował się w pomoc charytatywną rodzinom pozbawionym środków do życia z powodu uwięzienia ojców i mężów

X 1939
przyłączył się do organizacji konspiracyjnej „Konwalia” i został odpowiedzialnym za tzw. Opiekę Społeczną

od początku 1940
był śledzony przez policję i w Zielone Świątki został wezwany na gestapo i przesłuchany

Więzienie i śmierć (1941-1942)

5 IX 1941
został aresztowany na dworcu kolejowym w Katowicach

5 IX 1941 – 13 XI 1941
był osadzony w Ersatz-Polizei Gefängnis Myslowitz

13 XI 1941
został przewieziony do więzienia w Mysłowicach

Starania rodziny o uwolnienie

18 IX 1941
pierwszy list przesłany z więzienia do rodziny

pod koniec VI 1942
został przewieziony do więzienia w Katowicach przy ul. Mikołowskiej

17 VII 1942
odbyła się rozprawa i wydany został wyrok śmierci; do brewiarzu włożył kartkę: „Macha Johann zum Tode verurteilt den 17 VII 42” oraz modlitwę do Chrystusa o miłość, w której napisał „Oddaję się Jemu z całą moją osobowością”.

24 VII 1942
list ks. Franza Wosnitzy, wikariusza generalnego do Rady Adwokackiej

28 VII 1942
list ks. Franza Wosnitzy, wikariusza generalnego do nuncjusza w Berlinie, abp. Cesare Orsenigo

sierpień 1942
podróż Anny Macha, matki ks. Jana do Berlina w sprawie ułaskawienia syna

2 XII 1942
ks. Jan został poinformowany o tym, że w najbliższych godzinach zostanie wykonany wyrok śmierci

2 XII 1942, wieczorem ok. 20.00
wizyta w więzieniu kapelana więziennego ks. Joachima Beslera, spowiedź św. i wiatyk; ks. Jan napisał list pożegnalny do rodziny, odmówił modlitwę brewiarzową i włożył do brewiarza kartkę z napisaną własnoręcznie po polsku notatką: „Ks. Jan Macha stracony 2 XII 1942”.

3 XII 1942, godz. 0.15
śmierć przez ścięcie na gilotynie w katowickim więzieniu; ciało prawdopodobnie zostało spalone w krematorium w Auschwitz

10 XII 1942
cicha msza św. za ks. Jana Machę w kościele św. Marii Magdaleny w Chorzowie