Publikacje dotyczące osoby ks. Jana Machy
2021-10-14
I. Książki
Positio super martyrio Servi Dei Ioannis Francisci Macha in odium fidei, uti fertur, interfecti, Roma 2018, ss. 404 + XII.
H. Moczygęba, Ks. Jan Macha (praca seminaryjna z zakresu historii Kościoła w Polsce), Kraków 1968, ss. 23.
Wiek XX – czas męczenników. W 100. rocznicę urodzin ks. Jana Machy, red. D. Bednarski, Katowice 2014, ss. 196.
Żyłem krótko, lecz cel swój osiągnąłem. Jan Macha (1914–1942), red. D. Bednarski, Katowice 2014, ss. 368.
D. Bednarski, Ks. Jan Macha (1914-1942). Życie z sercem na dłoni, wyd. I, Katowice-Chorzów 2014, ss. 113 [wyd. II uzupełnione, Katowice-Chorzów 2015, ss. 141].
Agnieszka Huf, Zawsze myśl o niebie. Historia Hanika – ks. Jana Machy (1914-1942), Księgarnia św. Jacka, Katowice 2020.
Gdzie skarb twój... Myśli błogosławionego Jana Franciszka Machy prezbitera i męczennika, Księgarnia św. Jacka, Katowice.
Zdzisław Józef Kijas, Ksiądz. Przesłuchanie. Jan Franciszek Macha, Księgarnia św. Jacka, Katowice 2021.
II. Biogramy
Jacewicz W., Woś J., Martyrologium polskiego duchowieństwa rzymskokatolickiego pod okupacją hitlerowską w latach 1939–1945, z. 3, Warszawa 1978, s. 190–191.
Lewandowski J. F., Macha Jan Franciszek, [w:] Chorzowski słownik biograficzny. Edycja nowa, t. 2, red. Z. Kapała, Chorzów 2008, s. 243–244.
Lewandowski Jan F., Macha Jan Franciszek, [w:] Słownik biograficzny katolickiego duchowieństwa śląskiego XIX i XX wieku, red. M. Pater, Katowice 1996, s. 250.
Maroń F., Ks. Jan Franciszek Macha, wikary w Rudzie Śl., „Wiadomości Diecezjalne” (Kat.), R. 38 (1970), nr 8–9, s. 159–160.
Marzec A., Macha Jan, [w:] Encyklopedia Chorzowa, red. G. Grzegorek, Katowice 2009, s. 294.
Olszewicz B., Lista strat kultury polskiej, Warszawa 1947, s. 156.
Słownik biograficzny duchowieństwa (archi)diecezji katowickiej 1922–2008, red. J. Myszor, Katowice 2009, s. 93.
Snoch B., Górnośląski leksykon biograficzny. Suplement do wydania drugiego, Katowice 2006, s. 74.
Steuer A., Macha Jan Franciszek, [w:] O duszę Polską. Wystawa historyczna o działalności duchowieństwa śląskiego w XIX i XX w., Katowice 1991, s. 89.
Zmarli kapłani Kościoła Katowickiego, t. 2: Kapłani wyświęceni w latach 1923–1939 (do wybuchu II wojny światowej), zebrał i opr. E. Nalepa, Katowice 1999, mps w posiadaniu autora, s. 279.
III. Artykuły
(ba), Neopresbyter, „StaroChorzowskie Wiadomości Parafialne” 1939, nr 27, z 2.07.1939, s. 2.
Bednarski D., „Żyłem krótko, lecz cel swój osiągnąłem…” (100. rocznica urodzin sługi Bożego ks. Jana Machy), „Światło. Pismo Parafii Trójcy Przenajświętszej w Chełmie Śl.” 2014, nr 3 (71), s. 6–9.
Buczek M., Do widzenia tam w górze, „Tak Rodzinie” 2014, nr 3 (81), s. 29.
Chromy R., Śmierć bez buntu, „Gość Niedzielny” 2011, nr 43, s. VIII (dodatek katowicki).
Cofałka J., „Bez jednego drzewa las lasem zostanie…”. Opowieść o bohaterskim księdzu Janie Masze, [w:] J. Cofałka, Ślązacy w Warszawie, s. 281–306.
Cofałka J., Bez jednego drzewa las lasem zostanie, „Śląsk” 1998, nr 5 (31), s. 16–20.
Cofałka J., Jan Macha (18 I 1914–3 XII 1942), [w:] J. Cofałka, Księga Ślązaków, s. 317–320.
Cofałka J., Ks. Jan Macha. Wspomnienie, „Gazeta Wyborcza” 2002, z 4.12.2002 (dodatek Katowice–BielskoBiała)
Drzazga D., Róże od świętej: zapiski reżysera, „Gość Niedzielny” 2012, nr 40, s. IV–V (dodatek katowicki).
Grajewski A., Umieram z czystym sumieniem, „Gość Niedzielny” 2013, nr 17, (dodatek film), s. 19-21.
jj, Uczestnik synodu. Nowy kandydat na ołtarze, „Gość Niedzielny” 2013, nr 48, s. I (dodatek katowicki).
Kabiesz E., Mówili na niego Hanik, „Gość Niedzielny” 2011, nr 42, s. 58–59.
Kozak P., Bez jednego drzewa las pozostanie lasem…, „Chorzowianin” 2010, nr 46 (527), s. 10.
Kozak P., Pan mój, Bóg mój, „Chorzowianin” 2005, nr 48 (269), s. 10.
Kuźnik G., Mamo! Żyłem krótko, ale cel swój osiągnąłem, „Polska. Dziennik Zachodni” 2011, nr 252, s. 21.
Kuźnik G., Pamiętajcie o Waszym Haniku, „Dziennik Zachodni” 2006, nr 257, s. 24
List Księdza-skazańca, „Gość Niedzielny” 1945, nr 8, s. 60.
Łazarski P., „Haniku”, pomóż!, „Gość Niedzielny” 2012, nr 50, s. VI–VII (dodatek katowicki).
Łazarski P., Z filmu na ołtarze, „Gość Niedzielny” 2013, nr 17, s. VI (dodatek katowicki).
Ł., Zdewastowany grób, skradziona figurka, „Dziennik Zachodni” 2014, nr 40, s. 6.
Moczygęba H., Ks. Jan Macha, „Initium”, nr 1, R. 1 (1969), s. 44.
Pomnik bohaterskiego księdza, „Gość Niedzielny” 1951, nr 43, s. 6.
Pustułka A., Zgilotynowany ksiądz Macha na ołtarze, „Dziennik Zachodni” 2013, nr 59, s. 5.
Sobczyk I., Gilotyna na księdza, „Gazeta Wyborcza” (dodatek Katowice–BielskoBiała–Kultura), nr 251, s. 7.
szb, Sługa Boży ze Śląska, „Gość Niedzielny” 2013, nr 48, s. 7.
Szweda K., Bohaterstwo, „Gość Niedzielny” 1951, nr 35, s. 1.
Trojan K., Ciała mojego tu nie ma…, „Gość Niedzielny” 1998, nr 4, s. 39.
xpł, Setne urodziny. Sługa Boży ks. Jana Macha, „Gość Niedzielny” 2014, nr 4, s. I (dodatek katowicki).
W setną rocznicę urodzin ks. Jana Machy, „Śląsk” 2014, nr 4 (221), s. 71.
Wichura-Zajdel E., Zginęli za ojczyznę. Ks. Jan Macha, „Katolik” 1960, nr 39, s. 8.
IV. Wspomnienie w książkach
Arlik J., Werbiści, [w:] Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939–1945, red. Z. Zieliński, Warszawa 1982, s. 771.
Bober B., Joachim Gürtler (1918-1942), [w:] Wiek XX – czas męczenników. W 100. rocznicę urodzin ks. Jana Machy, red. D. Bednarski, Katowice 2014, s. 98 i nn.
Bober B., Życie i działalność społeczna Joachima Gürtlera (1918-1942), Katowice 2010, mps, Biblioteka Teologiczna UŚ w Katowicach (liczne wzmianki).
Cyra A., Katowicka gilotyna w zbiorach Muzeum Auschwitz-Birkenau, [w:] Śladami bolesnej przeszłości. Śląskie tropy w KL Auschwitz, Siemianowice Śląskie 2011, s. 84–86.Drabina J., Historia Chorzowa 1257–2000, Chorzów 2007, s. 6, 44, 277.
Duszpasterz Górnoślązaków Ksiądz Infułat Prałat Franciszek Woźnica (Franz Wosnitza) w służbie Bogu i Diecezji, opr. J. Borowiec, mps w posiadaniu autora, s. 19, 77.
Dziuba A., W młynach totalitaryzmów. Tragedia rodziny Gürtlerów, [w:] Osoby godne przypomnienia, red. M. Lubina, Ruda Śląska 2008, s. 37–54.
Grządziel J., Ślązacy. Opis Procesji Dziejowej Ludu Śląskiego poprzez Ziemię Piastowską i Polskę do Ojczyzny Niebieskiej, t.1–3, Rzym 1965.
Janeczek Z., Od Sancovic do Siemianowic. Szkice z dziejów miasta i okolic, Katowice 1993, s. 269.
Janeczek Z., Siemianowicki słownik biograficzny, Katowice 1996, s. 133.
Kempner B.M., Priester vor Hitlers Tribunalen, Lepizig 1967, s. 261–262.
Kopiec B., Ruda Śląska – zarys dziejów, cz. 1: Ruda Orzegów, Godula, Chebdzie, Ruda 2005, s. 87.
Kopiec J., Opowieść o biskupie Henryku. Pamięci biskupa Henryka Grządziela (1897–1968) w 40. rocznicę śmierci, Opole 2008, s. 51–52.
Kronika 50 lat KS Azoty Chorzów, mps przechowywany w sekretariacie Klubu Sportowego „Azoty” w Chorzowie.
Kurek A., Niemieckie więzienia sądowe na Śląsku w czasach Trzeciej Rzeszy, Kraków 2007, s. 127.
Kurek J., Machabeusze. Bł. Ks. Józef Czempiel wśród chorzowskich „towarzyszy”, Chorzów 2012, s. 56.
Maroń F., Historia diecezji katowickiej, „Nasza Przeszłość” 1975, s. 73.
Miejsca straceń ludności cywilnej województwa katowickiego 1939–1945, oprac. A. Szefer, Katowice 1969, s. 27.
Myszor J., Historia diecezji katowickiej, Katowice 1999, s. 321, 332, 354, 363, 364.
Myszor J., Stosunki Kościół – państwo okupacyjne w diecezji katowickiej 1939–1945, Katowice 2010, s. 172–173.
Niekrasz J., Z dziejów AK na Śląsku, Katowice 1993, s. 55, 225.
Olszar H., Duchowieństwo katolickie diecezji śląskiej (katowickiej) w Drugiej Rzeczypospolitej, Katowice 2000, s. 270, 294.
Olszar H., Straty śląskiego duchowieństwa wojskowego i cywilnego (1939–1945). Przyczynek do strat inteligencji śląskiej, [w:] Wojskowa służba śląskich duchownych 1918–1980, pod red. Z. Kapały i J. Myszora, Katowice 1999, s. 144, 147.
Pawlik J., Diecezja katowicka, [w:] Życie religijne w Polsce pod okupacją hitlerowską 1939–1945, red. Z. Zieliński, Warszawa 1982, s. 223, 225.
Podlewski S., Wierni Bogu i Ojczyźnie, Warszawa 1971, s. 441.
Po ziemi naszej roześlemy harcerzy… Z dziejów harcerstwa polskiego na Górnym Śląsku, red. K. Heska-Kwaśniewicz, Katowice 2007, s. 86.
Raport o sytuacji na Ziemiach Zachodnich, nr 3 (do 31 grudnia 1942 r.), [w:] Raporty z ziem wcielonych do III Rzeszy (1942–1944), Poznań 2004, s. 70.
Represje wobec duchowieństwa górnośląskiego w latach 1939–1956 w dokumentach, wybór, wstęp i oprac. K. Banaś i A. Dziurok, Katowice 2003, s. 5, 6, 23, 45, 53, 55, 85, 86, 87–88, 139.
Starczewski M., Ruch oporu na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim 1939–1945, Katowice 1988, s. 229–231.
Starczewski M., Udział duchowieństwa w ruchu oporu na Górnym Śląsku 1939–1945, [w:] Wojskowa służba śląskich duchownych w l. 1918–1980, red. Z. Kapały i J. Myszora, Katowice 1999, s. 110, 115-117.
Stefańska M., Parafia św. Marii Magdaleny w Chorzowie Starym na przestrzeni dziejów, Chorzów 1992, s. 24–25.
Targ A., Śląsk w okresie okupacji niemieckiej, Poznań 1946, s. 53.
Walter-Janke Z., Podziemny Śląsk. Początki konspiracji na Śląsku 1939–1941, Warszawa 1968, s. 106.
Wichura-Zajdel E., Z dziejów duchowieństwa śląskiego w czasie wojny 1939–1945, Warszawa 1968, s. 126–128, 186.
V. Wspomnienie w artykułach prasowych
Banaś K., Dziurok A., Represje wobec duchowieństwa śląskiego w latach 1939–1956, „Biuletyn IPN”, s. 58 nn.
Cofałka J., Ślązacy w procesji dziejowej, „Śląsk” 2013, nr 7–8 (213), s. 26-30.
Cyra A., Katowicka gilotyna w zbiorach Muzeum Auschwitz-Birkenau, „Biuletyn” 2010, nr 56, Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem, s. 19–22.
Gawor J., Requiem w kościele św. Józefa w Rudzie Śląskiej, „Gość Niedzielny” 1948, nr 29, s. 238.
Kaczmarczyk H., Sądy okupacyjne i więzienie w Katowicach, „Gość Niedzielny” 1963, nr 27, s. 180.
Klich A., Płatek P., Piękna Helena, zdrada i strach, „Gazeta Wyborcza. Gazeta na Święta”, 7–9.04.2007, s. 26-28.
Kuźnik G., Dzięki nam IPN wystąpi o ekstradycję Krwawej Julki, „Dziennik Zachodni” z 12.09.2008, s. 4.
Kuźnik G., Krwawa Julka, „Dziennik Zachodni” z 8.09.2006, s. 19.
Lewandowski J. F., Na straży śląskiego etosu, „Śląsk” 1999, nr 9 (47), s. 40-43.
Lisiewicz P., Na tropie wielkiej prowokacji wywiadu gestapo, „Życie Literackie” 1976, nr 21, s. 89.
Macha P., [Korespondencja], „Życie Literackie”, 1976, nr 23, s. 14.
Matejanka: jestem niewinna. Rozmowa z Heleną Matejanką, rozmawiał Piotr Płatek, „Gazeta Wyborcza. Katowice” z 27.10.2006, s. 8–10.
Nowrot K., Ksiądz Jan Skrzypczyk. Proboszcz w Rudzie, „Śląskie Studia HistorycznoTeologiczne” 2009, t. 42, z. 1, s. 232.
Olszar H., Wczoraj i dziś Kościoła katowickiego. Eksterminacja duchowieństwa diecezji katowickiej w latach 1939–1945, „Wiadomości Archidiecezjalne” 1994, nr 9, s. 517.
Płatek P., Krzyk J., Znalazła się Krwawa Julka, „Gazeta Wyborcza. Katowice” z 27.10.2006, s. 1.
Semik T., Anioł zgubił Gürtlerów, „Polska. Dziennik Zachodni” 2012, nr 280, s. 21–22.
Smandzich J., Wychowankowie Śląskiego Seminarium Duchownego, „Initium” (1969), R. 1, nr 1, s. 83.
Starczewski M., Sprawa Matejanki, „Śląsk” 1998, nr 10 (36), s. 54-59.
Starczewski M., W sprawie zdrady Heleny Matejanki, „Przegląd HistorycznoWojskowy” 2007, nr 3 (218), s. 189 nn.
Steuer A., Dzieje piłki ręcznej w Chorzowie (1922–1939), „Zeszyty Chorzowskie” 1999, t. 4, s. 102–103, 106–107.
Szweda K., Wspomnijmy męczenników, „Gość Niedzielny” 1959, nr 37, s. 291.
Wichura-Zajdel E., Żniwo nienawiści. Duchowieństwo śląskie a sprawa polska w latach 1939–1945, „Wrocławski Tygodnik Katolików” 1960, nr 43, s. 3.
xpł, Męczennicy odkryci na nowo, „Gość Niedzielny” 2014, nr 14, s. II (dodatek katowicki).
Lisiewicz P., Zagadka śląskiej Mata Hari, „Śląsk” 1998, nr 1 (27), s. 10–14.
VI. Opracowanie autorstwa ks. Jana Machy
AAKat, AL 421, Chorzów Stary. Parafia Św. Marii Magdaleny, Chronika parafji św. Marii Magdaleny w Chorzowie (III a raczej) Starym sporządzona przez proboszcza ks. Stefana Szwajnocha Szambelana papieskiego kanonika Katedralnego a napisana według jego wskazówek i za jego pomocą przez kleryka ks. diakona Jana Machę tejże parafji syna, rps ks. Jana Machy, kk. 98.
J. Macha, Monografia Starego Chorzowa, parafii św. Marii Magdaleny; 208 stron maszynopisu. Praca została opublikowana w tomie Chorzów (Stary). Trzy historie, Katowice 2007, s. I–XCVI.
VII. Film
Bez jednego drzewa las lasem zostanie (2011), film dokumentalny, reż. D. Drzazga, zdj. M. Chudzik, kier. prod. H. Suchorabska, prod. Katamaran.
