III miejsce Parafialny Zespół Caritas Parafii Matki Bożej Uzdrowienie Chorych w Tarnowskich Górach

Wstęp
Starość jest nieunikniona, o tym wiemy wszyscy, choć nie wszyscy sobie to uświadamiamy. Nie musi ona oznaczać bierności, choroby, samotności, wręcz przeciwnie, dzięki wydłużaniu się ludzkiego życia i stałej poprawie jego jakości, w tym także stanu zdrowia, może być to czas aktywnej realizacji własnych pasji i marzeń. Czy to w ramach aktywności zawodowej czy społecznej. Co więcej, indeks kapitału intelektualnego dla seniorów plasuje Polskę na ostatnim miejscu wśród 16 krajów europejskich, które objęte są porównaniem. Na taki stan rzeczy ma wpływ kilka czynników, wśród nich są między innymi: niski poziom aktywności zawodowej polskich seniorów, wysoki poziom poczucia alienacji wśród osób starszych, niski poziom dostępności usług medycznych, liczony jako liczba lekarzy na 1000 mieszkańców.
Aktywna starość jest wciąż jeszcze czymś nowym w polskich warunkach. Nadal jako społeczeństwo ulegamy stereotypom dot. osoby starszej: schorowanej, samotnej, nieaktywnej, podtrzymywanym niestety przez media. To się powoli zmienia, przede wszystkim dzięki przykładom osób starszych, które aktywnie uczestniczą w życiu społecznym, gospodarczym czy politycznym. Dużą rolę w tym zakresie mogą odegrać organizacje społeczne, które stanowią dobrą formę dla realizacji aktywności osób starszych. Przykładem są choćby Uniwersytety Trzeciego Wieku czy Społeczne Banki Czasu skupiające osoby starsze, czy Kluby Seniora działające w ramach Parafialnych Zespołów Caritas.
 1. Klub Seniora
Klub Seniora działa przy Parafialnym Zespole Caritas (PZC) Parafii Matki Bożej Uzdrowienie
Chorych. Działa już od ponad 9 lat. Od samego istnienia Parafialnego Zespołu Caritas potrzeby seniorów i ich aktywizacja były podstawowym problemem, którym pragnął zająć się PZC.
Od samego początku istnienia naszej organizacji staraliśmy się podejmować próby aktywizacji seniorów oraz nieść pomoc osobom starszym. Rok po założeniu Parafialnego Zespołu Caritas (2010) w naszej parafii jeden z naszych wolontariuszy podjął próbę założenia Klubu Seniora. Pierwsze kroki nie były łatwe, trzeba było zmierzyć się z dużą ilością problemów i spraw, które niejednokrotnie budziły wiele negatywnych emocji. Dziś po wielu latach istnienia można powiedzieć, że bardzo dobrze się stało, że powstał Klub Seniora. Dziś jest instytucją, która jednoczy seniorów z terenu naszej
parafii. W    Klubie    Seniora    seniorzy    odnajdują    możliwość    relaksu
i wsparcia w najtrudniejszych chwilach swojego życia.
Grupa docelowa to:
•    osoby zamieszkujące teren parafii Matki Bożej Uzdrowienie Chorych, w szczególności os. starsze (60+);
•    osoby z niepełnosprawnością;
•    osoby nieaktywne zawodowo.
Do najważniejszych celów statutowych Klubu Seniora należą:
– wspieranie osób starszych w ich codziennym funkcjonowaniu w miejscu zamieszkania;
– przeciwdziałanie izolacji i marginalizacji osób starszych;
– pomoc w utrzymywaniu kondycji psychofizycznej;
– odkrywanie i rozwijanie zainteresowań, poszerzanie i zdobywanie wiedzy oraz zaspokajanie potrzeb kulturalnych, towarzyskich;
– pomoc osobom starszym w nabywaniu umiejętności organizacji czasu wolnego;
– pomoc w obsłudze komputera oraz odnajdywaniu się w życiu w sieci internetowej;
– organizowanie czasu wolnego poprzez przyjęcia okolicznościowe, urodzinowe, grille;
– wyjazdy religijno-rekreacyjne na terenie całej Polski.
2. Planowane projekty realizowane w Klubie Seniora
•    terapie zajęciowe oraz psychologiczne;
•    imprezy kulturalne;
•    zajęcia edukacyjne;
•    warsztaty komputerowe;
•    warsztaty z rękodzieła artystycznego.
3. Opis planowanych projektów działań
A. Terapie zajęciowe oraz psychologiczne
Formy zajęć prowadzonych w placówkach opiekuńczych przybierać mogą rozmaity charakter. Dba o to przeszkolony personel Caritas (PZC). Do tych właśnie osób należy dobór najbardziej potrzebnych i pożądanych zajęć, kierując się indywidualnymi potrzebami swoich podopiecznych. Są to czynności o charakterze zajęć manualnych (fizycznych i umysłowych), które mają na celu poprawienie sprawności psychicznej, fizycznej i społecznej. Terapia zajęciowa integruje i aktywizuje podopiecznych i wolontariuszy Caritas, pozwala na nawiązanie bliższych kontaktów poprzez rozmowy i wspólne rozwiązywanie problemów, pozwala pozyskać informacje o zainteresowaniach, stanie zdrowia. Wolny czas urozmaicony jest ciekawymi zajęciami, które opierają się na wiedzy, umiejętnościach już posiadanych oraz na nauce nowych, uwzględniają zainteresowania konkretnej osoby. Do najczęściej stosowanych terapii należeć będą: wspólne słuchanie muzyki, wspólne gry i zabawy, które mają na celu polepszyć pomysłowość, orętacje, poszerzyć wiedzę o nowe informacje, wypożyczanie książek przez udostępnianie zbiorów parafialnej biblioteki.
B. Imprezy kulturalne
Imprezy kulturalne to dla seniorów szansa kształtowania postaw poprzez aktywność, ekspresję, rozwój intelektualny, doskonalenie umiejętności przekazywania swoich emocji i myśli w formie wytworów kulturalno-oświatowych, artystycznych, teatralnych. Zajęcia mają na celu zainteresowanie seniorów teatrem, operetką i filharmonią czy kinem. Zajęcia (imprezy) mają na celu poszerzanie umiejętności seniorów o sprawność w wyszukiwaniu wydarzeń kulturalnych w swoim mieście oraz o umiejętności zakupu biletów online. Podczas tych zajęć seniorzy również rozwijają w sobie kreatywność, zdobywają doświadczenie w pracy w grupie, zwiększają świadomość swojego aparatu głosowego i głosu, ćwiczą techniki mowy, zwiększają świadomość komunikacji niewerbalnej  (gest, mimika, postawa ciała). Rozwijają również postawę twórczą, koordynację i sprawność ruchową, kształtują zainteresowanie aktorstwem, tańcem i śpiewem.
C. Zajęcia edukacyjne
W ramach zajęć edukacyjnych seniorzy nabywają wiedzę i umiejętności w zakresie współczesnego zdobywania wiedzy, uczą się języka angielskiego oraz innych. Seniorzy mogą uczyć się alfabetu, przedstawiania się, zwrotów grzecznościowych, kolorów, dni tygodnia i miesięcy po angielsku. Ćwiczą również pamięć wzrokową, słuchową i spostrzegawczość. Uczestniczą w warsztatach plenerowych dotyczących ekologii i ochrony środowiska. Zajęcia na temat zdrowotnych aspektów starzenia się i symptomów somatycznych oraz wynikających z nich sposobów postępowania prozdrowotnego i profilaktyki w zakresie unikania zagrożeń. Celem tych zajęć jest podniesienie samoświadomości seniorów na temat tego etapu w ich życiu oraz nauka sposobów samodzielnego wpływania na jakość swojego życia. Planowana dyskusja po każdych zajęciach ma na celu lepsze zrozumienie przez seniorów edukacji, w której uczestniczą.
D. Warsztaty komputerowe
Na zajęciach uczestnicy będą mogli nauczyć się obsługi podstawowej komputera. Celem nauki jest poszerzenie wiedzy na temat poradzenia sobie z podstawową obsługą komputera oraz poszukiwania informacji w internecie. Celem warsztatów jest przełamywanie barier komunikacyjnych starszych osób, umożliwienie uczestniczenia w szeroko pojętym życiu społecznym i obywatelskim oraz nawiązywanie nowych kontaktów poprzez internet, co wpłynie na ogólną aktywizację uczestników projektu. Zajęcia prowadzone są przez informatyka w dwóch grupach liczących po ok. 13 osób. Planowanych jest 30 godz. na każdą grupę.
E. Warsztaty z rękodzieła artystycznego
Warsztaty artystyczne dla seniorów polegają na prezentowaniu różnych form i technik plastycznych; malarstwo sztalugowe, grafika, rękodzieło artystyczne. W toku warsztatów plastycznych seniorzy wykonują własne prace pod okiem doświadczonych instruktorów, którzy uczą, jak rozrabiać farby olejne, dobierać barwy lub utkać efektowny gobelin. Celem warsztatów jest zapoznanie uczestników z dziedzictwem kulturowym Górnego Śląska, poprzez przybliżenie odchodzących w zapomnienie zawodów i rzemiosła. Prowadzący przybliżą i zdradzą tajniki rękodzieła artystycznego.
4. Uzasadnienie projektu
Głównym problemem, na jaki chcemy odpowiedzieć poprzez organizowanie warsztatów, jest fakt starzenia się parafian. Najnowsze prognozy demograficzne wskazuje na to, że na terenie miasta Tarnowskie Góry, a w tym parafii Matki Bożej Uzdrowienie Chorych, zachodzić będą procesy charakterystyczne dla starzenia się ludności. Można więc spodziewać się spadku wskaźnika ludności w wieku przedprodukcyjnym oraz wzrostu wskaźnika ludności w wieku poprodukcyjnym. Skutkiem tych procesów będzie systematyczne zmniejszanie się liczby ludności. Wiele osób nie ma siły ani motywacji, ani potrzeby wychodzenia z przysłowiowych czterech ścian. Takie postawy sprzyjają szybszemu postępowaniu procesów chorobowych i sprawiają, że osoba niesamodzielna staje się coraz bardziej dysfunkcyjna. Takie sytuacje życiowe skutkują też powstawaniem i narastaniem problemów w kwestiach natury formalno-prawnej. Spotkania w Klubie Seniora będą dobrym sposobem na poznanie nowych i ciekawych ludzi oraz rozwijanie swoich możliwości. Tego rodzaju integracja korzystnie wpływa na psychikę osób starszych i spowalnia procesy starzenia.
ZAKOŃCZENIE
Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom seniorów, Caritas parafii Matki Bożej Uzdrowienie Chorych zaplanowała działalność Klubu Seniora w strukturach Caritas, gdzie osoby starsze spędzać mogą ciekawie i aktywnie czas w grupach rówieśniczych, rozwijać aktywności społeczne, nawiązywać nowe kontakty i podtrzymywać wcześniejsze znajomości. Klub daje szansę na rozwijanie zainteresowań seniorów w szeroko pojętej działalności kulturalnej oraz wpływa na rozwój kondycji fizycznej. Projekt oferuje aktywizację intelektualną, psychiczną i fizyczną seniorów, ale również wykorzystuje doświadczenie własne seniorów w tworzeniu przyjaznego otoczenia, wpływa na integrację międzypokoleniową i tworzenie pozytywnego wizerunku osób starszych w przestrzeni społecznej. Utworzenie Klubu Seniora w ramach Parafialnego Zespołu Caritas jest jednym z tych działań i zadań, które są niezbędne, aby zapewnić tej grupie społecznej możliwość aktywnego uczestnictwa w życiu społecznym, zapobiegać jej alienacji i samotności.
Uzyskana dotacja dla Klubu Seniora, w ramach Programu „Naśladuj ks. Machę", daje możliwość dalszego rozwoju klubu oraz rozszerzenia programu celem jego uatrakcyjnienia.

Konkurs